SpaceX kurucusu Elon Musk, NASA’nın geçici yöneticisi Sean Duffy’ye karşı çok sert ifadeler kullandı. Musk, NASA’nın en önemli sözleşmeli ortağı konumunda bulunuyor. Musk, Duffy’ye “Sean Dummy” (Sean Aptal) diyerek onu NASA’yı bitirmeye çalışmakla suçladı. Ayrıca, “Amerika’nın uzay programından sorumlu kişi 2 haneli bir IQ’ya sahip olamaz” dedi. Bu açıklamalar, NASA liderliği için arka planda devam eden bir mücadelenin gün yüzüne çıkması olarak yorumlandı.
NASA koltuğu için kirli savaş: Elon Musk, geçici yöneticiyi hedef aldı
Tüm bu gerilimin merkezinde NASA’nın bir sonraki daimi yöneticisinin kim olacağı yarışı bulunuyor. Bir tarafta özel astronot ve milyarder Jared Isaacman var. Isaacman, geçen yıl Donald Trump tarafından aday gösterilmişti ancak siyasi nedenlerle adaylığı son anda geri çekildi. Diğer yanda ise eski kongre üyesi Sean Duffy duruyor. Duffy, Isaacman’in görevden alınmasının ardından Trump tarafından geçici yönetici olarak atandı. Duffy’nin uzay konusunda çok az deneyimi bulunuyor ve aynı zamanda Ulaştırma Bakanı olarak da görev yapıyor.
Duffy’nin asıl görevi kalıcı bir yönetici bulmaktı. Ancak Duffy, NASA’yı yönetmekten keyif alıyor gibi görünüyor. Ulaştırma Bakanlığı’ndaki sorunlar yerine televizyon programlarına çıkmak ve uzay uçuşlarının olumlu gündemini kullanmak hoşuna gidiyor. Duffy’nin yaptığı en büyük hamle, kurum içinden Amit Kshatriya’yı yönetici yardımcısı olarak atamak oldu. Kshatriya’nın, SpaceX’in Starship gemisinin Ay iniş aracı olarak kullanılmasına sıcak bakmadığı biliniyor.
Kaynaklar Duffy’nin koltuğunu korumak istediğini belirtse de, NASA sözcüsü bunu yalanladı. Sözcü, Duffy’nin sadece başkana yardım ettiğini söyledi. Ancak Duffy, bu hafta başında televizyona çıkarak SpaceX’i Ay iniş aracı konusunda geri kalmakla eleştirdi. Bu, NASA’nın en önemli ortağına yönelik alışılmadık bir eleştiriydi. Çünkü NASA projeleri neredeyse her zaman gecikme yaşıyor ve Duffy, geciken diğer projelerden (örneğin astronot giysileri) hiç bahsetmedi.
Duffy’nin bu eleştirileri yapmasının iki nedeni olduğu düşünülüyor. Birincisi, Trump’a Çin’den önce Ay’a yeniden gitme konusunda kararlı olduğunu göstermek. İkincisi ise sektöre SpaceX’e karşı durabileceğini kanıtlamak. Duffy’nin hafta sonu SpaceX’in rakiplerini (örneğin Blue Origin) arayarak destek istediği ve onların Ay programlarına destek sözü verdiği belirtildi. Televizyondaki açıklamaları bu özel görüşmelerin bir yansımasıydı.
Elon Musk’ın sert tepkisi bu gelişmelerin ardından geldi. Musk, Starship programına milyarlarca dolar yatırım yapan şirketinin kamusal olarak eleştirilmesine öfkelendi. Özellikle Duffy’nin, henüz yörüngeye ulaşamamış Blue Origin’i övmesi tepki çekti. SpaceX, Dragon kapsülü sayesinde NASA’nın astronot taşımak için Rusya’ya bağımlı olmasını engellemişti. Musk’ın Isaacman’i desteklediği düşünülse de, ikilinin düzenli görüşmediği ve Musk’ın daha çok hayal kırıklığıyla tepki verdiği tahmin ediliyor.
Bu söz savaşı NASA için oldukça kötü bir zamanda yaşanıyor. Kurum, kesintiler ve emeklilikler nedeniyle iş gücünün yüzde 20’sini kaybetmiş durumda. Moraller düşük ve liderlik belirsizliği süreci yavaşlatıyor. Ayrıca Duffy’nin, NASA’yı Ulaştırma Bakanlığı’nın altına taşımayı önerdiği de ortaya çıktı. Duffy’nin sözcüsü de bu öneriyi doğruladı. Bu hamle, Duffy’nin kurum üzerindeki kontrolünü kalıcı hale getirebilir.
NASA’nın en büyük tedarikçisi ile geçici yöneticisi arasındaki bu açık anlaşmazlık, Ay’a dönüş programı için ciddi riskler taşıyor. Sizce Elon Musk’ın bu sert tepkisi haklı mı? NASA’daki bu liderlik krizinin Artemis görevlerine etkisi ne olur? Yorumlarınızı bekliyoruz.
